Ua hoʻokuʻu ʻia nā Misiona SPHEREx a me PUNCH o NASA i ka lewa ma ka lā 11 Malaki 2025 ma kahi ʻē aʻe i kahi rocket SpaceX Falcon 9.
SPHEREx (Spectro-Photometer for the History of the Universe, Epoch of Reionization and Ices Explorer) ke manaʻo nei e aʻo i ke kumu o ke ao holoʻokoʻa a me ka mōʻaukala o nā galaxies, a e ʻimi i nā mea o ke ola i kā mākou galaxy. ʻO ka SPHEREx Space Telescope a i ʻole ka nānā ʻana he mea hana palapala honua. E hana ʻo ia i palapala ʻāina 3D o ka lani lani holoʻokoʻa i kēlā me kēia ʻeono mahina, e hāʻawi ana i kahi hiʻohiʻona ākea e hoʻokō i nā hana a James webb a ʻO Hubble nā telescope ākea e nānā pono i nā ʻāpana liʻiliʻi o ka lewa. E hoʻohana ʻo SPHEREx i ka spectroscopy no ke ana ʻana i ka mamao i 450 miliona galaxies ma ke ao holoʻokoʻa e pili ana i ka hoʻoili nui ʻana i ka hoʻonui ʻia o ka honua ma kahi o 13.8 biliona makahiki i hala. ʻO ka hoʻonui ʻana i hoʻonui ai ke ao holoʻokoʻa i ka nui he trillion-trillionfold i loko o kahi hapa o ke kekona ma hope o ka pā nui. Hiki i ka Spectroscopy ke hōʻike i ke ʻano o nā mea honua, no laila e nānā ʻo SPHEREx i ka Milky Way no nā waihona huna o ka hau wai hau a me nā molekala ʻē aʻe, e like me carbon dioxide, i mea nui i ke ola. E ana ana ka mikiona i ka huina alohilohi o na galaxies a pau o ke ao holookoa, e haawi ana i na ike hou e pili ana i ka hana ana a me ka ulu ana o na galaxies i ka manawa cosmic.
PUNCH (Polarimeter to Unify the Corona and Heliosphere) mission i hana ʻia i ʻehā satellite. ʻO ka pahuhopu o ka misionari PUNCH ʻo ia ke aʻo ʻana i ka lilo ʻana o ka lewa waho o ka Lā makani lā. E hana ʻo ia i ka honua, 3D nānā ʻana o ka ʻōnaehana solar i loko a me ka lewa waho o ka Lā, ʻo ke corona, e aʻo i ke ʻano o kona nuipa a me kona ikehu e lilo i kahawai o nā mea i hoʻopaʻa ʻia e puhi ana i waho mai ka Lā ma nā ʻaoʻao āpau. E ʻimi ka misionari i ka hoʻokumu ʻana a me ka ulu ʻana o ska wā ʻoi nā hanana e like me ka coronal mass ejections, e hana ana i nā ʻino o ka radiation particle energetic e hoʻopilikia ana i nā mokulele a me nā astronauts.
E holo ana nā mikiona SPHEREx a me PUNCH ma ka honua haʻahaʻa, Sun-synchronous orbit ma luna o ka lā-pō laina (ka laina fuzzy e hoʻokaʻawale i ke ao a me ka pō, i kapa ʻia hoʻi ka terminator a i ʻole ka laina hina a i ʻole ka pō pōuliuli) no laila e noho mau ka Lā ma ke kūlana like e pili ana i ka mokulele. Pono e pale ʻia ka telescope o SPHEREx mai ka mālamalama a me ka wela o ka Lā a pono e ʻike pono nā satelite PUNCH i nā ʻaoʻao āpau a puni ka Lā.
***
E hoʻomaopopo ':
- Hoʻomaka ʻo NASA i nā misionari e aʻo i ka lā, ka hoʻomaka ʻana o ke ao holoʻokoʻa. Hoʻopuka ʻia 12 Malaki 2025. Loaʻa ma https://www.nasa.gov/news-release/nasa-launches-missions-to-study-sun-universes-beginning/
- SPHEREx. Loaʻa ma https://www.jpl.nasa.gov/missions/spherex/
- ʻO kahi Nānā Kūlohelohe-Lāui. Loaʻa ma https://spherex.caltech.edu/
***